School in Zweden

Naar aanleiding van de vele verzoeken een verslag van de verschillen en overeenkomsten tussen de Zweedse en de Nederlandse basisschool. Het wordt wel een echt vakverhaal, dus niet voor iedereen interessant  vrees ik.

Vera waren de hoge tafels en stoelen al opgevallen. De kinderen zitten dus hoog, zodat je nooit door de knieën hoeft als ze een vraag hebben. Verder is het schoolplein fantastisch: daar vind je een sleeheuvel, speelveld, regen-schuilhut, speelgoedschuur, voetbalveld, basketbalveld,  verschillende hinkelspellen, een voetbalmuur en een vuurplaats. Maar goed, dat is in Nederland op het platteland misschien ook wel zo, ik ken natuurlijk alleen scholen in de Randstad van dichtbij. 

Er zitten ongeveer 70 kinderen bij ons op school, ze zitten in de kleuterklas als ze 6 zijn, en dan klas 1 tot 6. Al die kinderen spelen dan wel vaak samen, dus op 1 plek van die fantastische speelplaats. De klassen zijn niet groot, wij hebben bijvoorbeeld een combinatieklas met 16 kinderen totaal. Maar er zijn wel veel juffen, want er zijn aardig wat probleemgevallen op school. De probleemgevallen hebben ook meer ruimte om een probleem te worden, omdat er maar zo weinig kinderen zijn. Ze vallen meer op en worden zo gesteund in hun gedrag. Dat is wel jammer. 

In onze klas is de hele week 1 gebarentaaljuf voor een jongen aanwezig. Verder zijn we met twee echte juffen, behalve op woensdag, dan is mijn collega vrij. We hebben de vakken verdeeld, ik geef bijvoorbeeld rekenen en gym. De Zweden zijn nogal gestresst over de hoeveelheid administratie die op ze af komt, maar dat is heilig vergeleken bij wat ik in NL gewend was. Ik heb bijvoorbeeld te maken gehad met 2 handelingsplannen, maar de ene had het schoolhoofd geschreven, en de andere had een soort IB´er opgesteld. De rapporten hebben maar 2 kantjes, met voor ieder vak 1 stukje tekst, geen cijfers. Die mogen we meegeven als we tijd hebben. Moet wel dit semester natuurlijk. En dan plannen we daarna eens rustig gesprekken in. Die duren geen 10 minuten, maar dit zijn echte gesprekken, waar het kind ook bij is. Naar aanleiding van het rapport stellen we een persoonlijk plan met het kind op, waar hij of zij het komende semester aan gaat werken. Er zijn maar 2 semesters, dus dat houdt het overzichtelijk! Een weekplanning maken ze hier niet. Wij nu wel, omdat ik dat graag wil, maar er is niemand die er naar vraagt. 

Zweden heeft sinds kort ook een document met Kerndoelen, het Läroplan, en ze hebben ook landelijke toetsen in groep 5, 8 en de derde vd middelbare school. (Bij hun is dat de 9de van de basisschool). Maar alsnog vind ik de lessen heel relaxed. De leerlingen werken voor taal en rekenen met een werkschema, waar ze gewoon uit doorwerken totdat ze alle stof van dat jaar gedaan hebben. Sommige opdrachten doen ze samen, dit staat dan vermeld in het schema. Soms doen we klassikale lessen met stof die behandeld moet worden. Spelling komt aan bod als ze toch iets moeten schrijven. Heel af en toe komt er eens een regeltje voorbij. Aardrijkskunde, geschiedenis en natuur wisselt elkaar een beetje af. We hebben nu bijvoorbeeld godsdienst, ivm kerst. We werken geen boekjes af, maar bedenken zelf waar we het over willen hebben. Er zijn wel boeken die we kunnen gebruiken. Een keer in de maand is er nog geld om te zwemmen. Ook groep 8 gaat nog zwemmen! 

Vandaag was het wel een hele bijzondere zwemles. Het was zwemmen met kleren aan. Maar ze gingen oefenen hoe je jezelf of iemand anders uit het water moet redden als je door het ijs zakt! Liggend met een stok, of zelf eruit kruipen met twee prikkers die je om je nek hebt hangen. Zwemles is sowieso nuttig, maar deze les vond ik zeker heel erg praktijkgericht! 

Ik moet ook nog wennen aan de manier waarop de leerlingen met de juffen en elkaar omgaan. De juffen spreken ze met de voornaam aan. De meeste leerlingen luisteren niet als je iets zegt, ze willen ook weten waarom het moet. Of ze zeggen gewoon dat ze er geen zin in hebben. En dan gebeurt het ook niet. Maar dat schijnt iets te zijn wat niet helemaal lekker loopt op onze school. 

Verder schrijf ik als Nederlandse juf de cijfers heel raar, kom ik natuurlijk soms niet uit mijn woorden en kan ik lekker Nederlands praten over pepernoten en paaltjesvoetbal (dat ze hier niet kennen!) met twee Nederlandse jongetjes die bij ons op school zitten. 

Morgen is het Lucia, en dan gaan we met de hele school ´s avonds liedjes zingen in de kerk. Niet bidden, want dat mag niet van de schoolwet. Maar wel kaarsjes aansteken. Yoga mag ook niet op school, want dat hoort ook bij een geloof. En daar zijn ze dus wel een beetje allergisch voor blijkbaar. Maar goed, net als in NL met Sinterklaas zullen de juffen in Zweden blij zijn als Kerst voorbij is! Morgen eerst maar Lucia. Daarover een andere keer meer!